Duygu Erdoğan / İSTANBUL – Dünyadaki ticaretin yüzde 85’i deniz yolu ile yapılırken; Türkiye de etkili limanları ile ihracatının yüzde 60’ını denizlerden sağlıyor. Kara, demir ve hava yoluna göre daha ucuz bir ticaret yolu olan deniz yolu aynı zamanda dünyanın yeşil hedefleri doğrultusunda da oldukça elverişli bir yöntem. İhracatçılar, pek çok ticaret yolunun merkezinde yer alan ve 4 saatlik uçuş mesafesiyle 67 ülkeye ulaşan Türkiye’nin ihracattaki deniz gücünü demir yolu ile bağlantılarla kuvvetlendirmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Bu sayede tek yoldaki riskin azaltılması, demir yolu ile dünyada artan güvenli arza daha çok katılım sağlanması hedefleniyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’nin ihracatı Cumhuriyet tarihi rekorunu kırarak 2024’te yüzde 2.5 artışla 262 milyar dolara ulaştı. Bu dönemde ihracatın yüzde 56’sı deniz yolu ile yapıldı; ardından yüzde 32.7 pay ile kara yolu kullanıldı. İhracattan hava yolu yüzde 10’a yakın pay alırken, demir yolu ihracatı ise yüzde 1’e bile ulaşmadı.
Entegre katkı sağlar
İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı, deniz yolu taşımacılığının demiryolu taşımacılığına oranla 3.5 kat, karayolu taşımacılığına oranla 7 kat, hava yoluna göre 21 kat daha ucuza gerçekleştirildiğini hatırlattı. Bu açıdan deniz taşımacılığına demir yolu bağlantısının oldukça büyük katkılar sağlayacağına dikkat çeken Taycı, “Özellikle deniz yolunu demir yoluyla entegre ettiğimizde, limanlara yatırım yaptıkça ülkemize ekonomik olarak büyük katkı sağlayacaktır” diye konuştu.
İntermodal yatırım
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, denizyolu taşımacılığının ihracatta özellikle ABD, İtalya, İngiltere, İspanya ve Almanya tarafında önemli bir pay aldığını söyledi. Deniz yolu taşımacılığının uzun mesafe yük taşıma ve düşük karbon emisyonu avantajları olduğunu belirten Tecdelioğlu, en büyük dezavantajın ise meteorolojik koşullardan oldukça sık etkinlemesi olduğunu dile getirdi. Türkiye’nin ihracatta deniz gücünü demir yolu ile bağlayarak intermodal taşımacılıkta önemli bir atılım yapması gerektiğini kaydeden Tecdelioğlu, şu bilgileri verdi:
“Türkiye’nin yaklaşık olarak 14 bin km demiryolu taşımacılık ağı bulunuyor ve demiryolu ağı 13 limana bağlanıyor. Türkiye halihazırda 12 lojistik merkezini faaliyete açtı, yakın zamanda lojistik merkez sayısını 28’e çıkarıp intermodal taşımacılık için ciddi bir atılım hedefliyor.”
